Rusya’da 31 Ocak 2020 tarihinde binlerce kişi, yoğun güvenlik önlemlerine rağmen, tutuklu Rus muhalif Aleksey Navalnıy’ın serbest bırakılması için meydanlara çıktı. İnsan hakları örgütleri, polisin sert müdahalede bulunduğu gösterilerde 5 binden fazla kişinin gözaltına alındığını bildirdi.

BİR GÜNDE 5 BİN 135 KİŞİ GÖZALTINA ALINDI

Siyasi gözaltı ve tutuklamaları takip eden izleme grubu “OVD-Info”, Rus işgali altında bulunan Kırım ve Rusya’nın yaklaşık 90 kentinde 5 bin 135 kişinin gözaltına alındığını duyurdu. Rusya Federasyonu’nda son yıllarda gerçekleşen gösterilerde en yüksek gözaltı sayısının dünkü gösterilerde olduğu açıklandı.

Bir hafta önce Rusya genelinde düzenlenen benzer gösterilerde, gözaltına alınanların sayısının 4 binden fazla olduğu bildirilmişti.

NAVALNIY’IN EŞİ DE GÖZALTINDA

Başkent Moskova’da 31 Ocak’ta gözaltına alınanlar arasında Navalnıy’ın eşi Yuliya Navalnaya’nın da bulunduğu bildirildi. Yuliya Navalnaya, geçen hafta düzenlenen gösterilerde de gözaltına alınmış, daha sonra serbest bırakılmıştı.

En çok göstericinin Moskova (bin 653) ve St. Petersburg’da (bin 159) gözaltına alındığı, 5 kentte daha gözaltına alınanların sayısının 100 ila 200 olduğu kaydedilirken; gözaltına alınan göstericilerin bir kısmının serbest bırakıldığı aktarıldı. Gözaltına alınanların arasında onlarca gazetecinin de olduğu bildirildi.

Rusya’da Devlet Başkanı Vladimir Putin karşıtı muhalif lider Aleksey Navalnıy’ın Almanya’dan Moskova’ya dönüşünde tutuklanmasının ardından, ilki 23 Ocak’ta yapılan destek gösterileri 31 Ocak günü de devam etti.

NAVALNIY ALMANYA’DAN DÖNER DÖNMEZ GÖZALTINA ALINDI

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in en önemli rakibi olarak kabul edilen Navalnıy, 20 Ağustos 2020 tarihinde Tomsk şehrinden Moskova’ya yolculuk yaptığı sırada uçakta fenalaşmıştı. Sibirya’dan Moskova’ya dönüşü sırasında uçakta rahatsızlanan 44 yaşındaki Rus muhalif lider Aleksey Navalnıy’ın çayına karıştırılan bir maddeyle zehirlendiği iddia edilmişti. Muhalif lideri taşıyan uçak Omsk’a acil iniş yaptıktan sonra Navalnıy bilinci kapalı bir şekilde ambulansla alınarak hastaneye kaldırıldı. Muhalefet, Aleksey Navalnıy’ın Kremlin tarafından zehirlendiği kanaatinde.

Navalnıy, ailesinin ve yakınlarının talebi sonrası 22 Ağustos 2020 tarihinde Almanya’nın başkenti Berlin’e götürüldü. 44 yaşındaki Navalnıy, 22 Ağustos 2020’de Omsk’tan özel bir uçakla Berlin’deki Charite Hastanesine nakledilmişti.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Navalnıy’ın zehirlenerek susturulmaya çalışıldığını ifade etti. NATO ve Avrupa Birliği (AB), Rusya’dan Navalnıy’ın zehirlenmesi ile ilgili ayrıntılı bir soruşturma yürütmeye talep ederken, Rusya Navalnıy’ın zehirlenmesiyle ilgili suçlamaları reddetti.

Alman hükumeti, Berlin’de tedavisi devam eden Rus muhalif Aleksey Navalnıy’ın kesinlikle zehirlendiğini açıkladı. Hükumet Sözcüsü Steffen Seibert, 2 Eylül 2020 tarihinde sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, Navalnıy’ın Noviçok grubuna ait bir maddeyle zehirlendiği gösteren tartışmasız kanıtlara ulaşıldığını belirtti.
Zehirlenme olayını Navalnıy’a yapılan bir saldırı olarak nitelendiren Seibert, Alman hükumetinin bunu sert bir şekilde kınadığını kaydetti.

Daha sonra, Fransa ve İsveç’ten iki uluslararası laboratuvar, Navalnıy’ın Noviçok klasmanındaki kimyasal bir maddeyle zehirlendiğini doğruladı. Navalnıy, 22 Eylül’de tedavi gördüğü hastaneden taburcu edildi.
Ülkedeki yolsuzluklara karşı verdiği mücadeleyle bilinen eski avukat Navalnıy, Kremlin önünde düzenlediği protestolarla tanınıyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, sık sık cezaevine giren Aleksey Navalnıy’y 2012-2014 yıllarında cezaevinde kalırken, Moskova’yı insan hakları ihlalinden suçlu bulmuştu. Mahkeme Navalnıy’ın politik saiklerle içeride tutulduğuna hükmetmişti.

Hatırlanacağı üzere, Kremlin yönetimi, 14 Ocak 2021 tarihinde Rus muhalif Navalnıy için arama emri çıkarmıştı. Navalnıy, gözaltına alınacağını bile bile “evim” dediği Moskova’ya gitti. Aleksey Navalnıy, 17 Ocak 2021’de tedavi gördüğü Almanya’dan döner dönmez Moskova’daki havaalanında gözaltına alındı ve ardından tutuklandı.

Putin rejimi tarafından tutuklanan Rus muhalif Navalnıy’a destek amaçlı 23 Ocak 2021’de yapılması planlanan protesto gösterileri ülkenin farklı noktalarından yüksek katılımla gerçekleştirildi. Gösteriler sırasında polisin sert müdahalesi ile 4 binden fazla kişi gözaltına alındı.

23 Ocak’taki protestoların ardından Navalnıy’ın ekibi aynı gösterilen 31 Ocak’ta gösterilerin yeniden yapılacağını duyurmuştu.

QHA